O'zbekistonda "Xo'jali qatliomiida o'lgan insoniylik" xotira tadbiri bo'lib o'tdi, aybdorlarni jazolash haqidagi chaqiriqlar yangradi.
Ozarbayjonning O'zbekistondagi elchixonasi, Ozarbayjon Madaniyat Markazi, O'zbekiston Musulmonlari Idorasi bilan birgalikda Xo'jali genotsidi qurbonlari xotirasiga bag'ishlangan xotira tadbirini o'tkazdi.
Tadbirda xorijiy mamlakatlarning O'zbekistonda akkreditatsiyadan o'tgan elchilari, xalqaro tashkilotlar vakillari, taniqli ilm-fan, madaniyat, jamiyat vakillari, mahalliy ozarbayjonliklar, diniy rahbarlar va jurnalistlar ishtirok etishdi.
Dastlab, Ozarbayjon Madaniyat Markazi foyesida ishtirokchilar Xo'jali qatliomi, Armaniston-Ozarbayjon, Tog'li Qorabog' mojarosi haqidagi kitoblar va fotosuratlar ko'rgazmasi bilan tanishdilar. Ko'rgazma qatliom qurbonlariga bag'ishlangandi: kompozitsiyalar, qirg'in dahshatlari, arman vandallari tomonidan sodir etilgan jinoyatlar, shuningdek dunyoning yetakchi axborot agentliklari va taniqli shaxslarning fikrlarini aks ettiruvchi maxsus materiallar unda joy olgandi.
Ozarbayjon Madaniyat Markazi kurslari va to'garaklari iqtidorli bolalari tomonidan tayyorlangan "Ona nolasii" maketi oldida "Xo'jali qatliomini unutmaylik" gullari to'plami namoyish etildi, ushbu qatliomda halok bo'lgan bolalarning ismlari yozilgan sharlar osilgan, tinch aholi xotirasiga shamlar yoqilgan edi.
Tantanali marosimda nutq so'zlagan Ozarbayjonning O'zbekistondagi elchisi Husayn Quliyev Xo'jali qatliomi haqida batafsil so'zlab berdi. Elchining so'zlariga ko'ra, 29 yil oldin, 25-fevraldan 26-fevralga o'tar kechasi Armaniston qurolli kuchlari Xo'jali shahrini qamal qilgan. Shaharda ko'ngillilar, qariyalar, ayollar va bolalar bor edi. O'sha paytda Qizil Xoch va boshqa xalqaro tashkilotlar orqali tinch aholining qamaldan chiqishi uchun yo'lak ochish to'g'risida kelishuvga erishilgan edi. Biroq, armanlar tinch aholiga ushbu yo'lakdan foydalanishga ruxsat bermadilar. Arman jangarilari keksa odamlarga, ayollar va bolalarga qarata sovuqqonlik bilan o'q uzdilar. Diplomat, shuningdek, Xo'jalida vahshiylarcha o'ldirilgan, yarador bo'lganlar va bedarak yo'qolganlar soni to'g'risida xabar berdi.
Husayn Quliyevning aytishicha, Armanistonning sobiq prezidenti va Xo'jali jinoyatchilaridan biri Serj Sargsyan ingliz jurnalisti Tomas de Vaalning "Xo'jalida nima bo'ldi?" degan savoliga "Xo'laliga qadar ozarbayjonlar biz bilan hazillashish mumkin deb o'ylaganlar, armanlar tinch aholiga qarshi qo'llarini ko'tara olmaydi, deb xomtama bo'lgandilar. Biz ushbu stereotipni buzishga muvaffaq bo'ldik. Mana nima bo'ldi", deb g'urur bilan javob bergan.
Elchi Islom hamkorlik tashkiloti Xo'jali qatliomini rasman tan olganini va mazkur tashkilot ushbu fojia 20-asrning dahshatli jinoyatlari, Xatin, Xirosima, Nagasaki, Songmi va Xolokost qirg'inlariga xos ekanini e'lon qilganini aytib o'tdi. Ayni paytda Xo'jali qatliomi Pokiston, Meksika, Kolumbiya, Chexiya, Ruminiya, Bosniya va Gersegovina, Iordaniya, Panama, Sudan, Peru, Gonduras va AQShning 22 shtati parlamentlari tomonidan tan olinganini alohida ta'kidladi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi raisining o'rinbosari Ibrohim-hoji Inamov va "O'zbekiston-Ozarbayjon do'stlik jamiyati" ning ijrochi direktori Erkin Nuriddinov Xo'jali qirg'ini va arman tajovuzlari to'g'risida o'z fikrlari bilan o'rtoqlashdilar, ba'zida Armanistonning bosib olish siyosati haqida gaplashdilar, ommaviyligini ta'kidladilar Armaniston qurolli kuchlari tomonidan Xojalida ozarbayjonlarning o'ldirilishi genotsiddir.
Xotira tadbirida namoyish etilgan videokadrlarda mojaro boshlangani, Ozarbayjon erlarini Armaniston tomonidan bosib olinishi, shaharlarimiz va qishloqlarimiz, madaniy va diniy yodgorliklarimiz vahshiylarcha vayron qilinganligi, Xo'jali qirg'ini, arman istilosining og'ir oqibatlari, Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti, Ozarbayjon Respublikasi Bosh qo'mondoni Ilhom Aliev boshchiligidagi ulug'vor Ozarbayjon armiyasining g'alabasi, Vatan erlarini ozod qilish, ziyoratgohlar, masjidlar, diniy va madaniy yodgorliklarni ozod qilish va ularning hozirgi holati.
Ta'kidlash joizki, tadbir davomida O'zbekiston muftiysi Ozarbayjon Madaniyat Markazida shahidlar ruhiga oyatlar o'qidi va Ozarbayjon davlati nomidan Xo'jali qatliomi qurbonlarining aziz xotirasiga bag'ishlab ehson berildi.
O'zbekiston Musulmonlari idorasi raisining muovini Ibrohim-hoji Inamov va "O'zbekiston-Ozarbayjon do'stlik jamiyati"ning ijrochi direktori Erkin Nuriddinov Xo'jali qirg'ini va arman tajovuzlari to'g'risida o'z fikrlari bilan o'rtoqlashdilar, so'zlari davomida Armanistonning ishg'olchilik siyosati haqida so'zladilar, Armaniston qurolli kuchlari tomonidan Xojalida ozarbayjonlarning ommaviy o'ldirilishi qatliomdir deb ta'kidladilar.
Xotira tadbirida namoyish etilgan videokadrlarda mojaroning boshlanishi, Ozarbayjon yerlarini Armaniston tomonidan ishg'ol qilinishi, shaharlarimiz va qishloqlarimiz, madaniy va diniy yodgorliklarimiz vahshiylarcha vayron etilganligi, Xo'jali qirg'ini, arman istilosining ayanchli oqibatlari, Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti, Ozarbayjon Respublikasi Bosh qo'mondoni Ilhom Aliyev boshchiligidagi shavkatli Ozarbayjon armiyasining g'alabasi, Vatan tuproqlarini ozod qilish, ziyoratgohlar, masjidlar, diniy va madaniy yodgorliklarni ozod qilish va ularning hozirgi holati o'z aksini topgan.
Ta'kidlash joizki, tadbir davomida O'zbekiston muftiysi Ozarbayjon Madaniyat Markazida shahidlar ruhiga oyatlar o'qidi, Ozarbayjon davlati nomidan Xo'jali qatliomi qurbonlarining aziz xotirasiga bag'ishlab ehson berildi.
25.02.2021